Odszkodowanie za wypadek w pracy - jakie możesz otrzymać?

Zgodnie z danymi podawanymi przez Główny Urząd Statystyczny, co roku do organów państwowych wpływają zawiadomienia o około 6-7 tys. wypadków przy pracy rocznie. Liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy jest dość znaczna. Warto wiedzieć zatem, czym jest wypadek warunkach pracy i jakie są prawa osób poszkodowanych.

Czym jest wypadek w pracy?

Definicja wypadku w pracy uregulowana została w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z ustawą, wypadkiem przy pracy jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Ustawodawca precyzuje, jakie przesłanki muszą zachodzić, aby można było mówić o wypadku przy pracy.

Aby zdarzenie można było uznać za wypadek przy pracy, musi ono mieć miejsce:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet jeśli wykonywał je bez jego polecenia
• w czasie pozostawania przez pracownika w dyspozycji pracodawcy, w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy

Zaistniałe zdarzenie stanowi wypadek w pracy tylko wtedy, kiedy spełnia równocześnie wszystkie trzy wskazane wyżej przesłanki.

Za wypadek przy pracy uznać można zarówno lżejsze urazy, takie jak np. skręcenie kostki w wyniku poślizgnięcia się na biurowej posadzce, jak i poważniejsze obrażenia, skutkujące długotrwałym pobytem w szpitalu. Szczególnym rodzajem wypadku przy pracy jest wypadek śmiertelny. Za śmiertelny wypadek w pracy uznać można taki wypadek, w wyniku którego śmierć pracownika nastąpiła w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia nieszczęśliwego zdarzenia.

Wypadek w pracy – i co dalej?

Pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy, powinien zgłosić ten fakt pracodawcy. Normy prawne nie wyznaczają jednak dokładnego terminu, w jakim powinien to zrobić. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. o ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, powinien on uczynić to niezwłocznie. Zgodnie z orzecznictwem sądowym, określenie “niezwłocznie” rozumieć należy jako pierwszy moment, w którym dokonanie takiego zgłoszenia było możliwe. Pracownik powinien zatem poinformować pracodawcę o wypadku w pracy tak szybko, jak będzie pozwalał mu na to stan zdrowia - przykładowo po opuszczeniu przez niego szpitala. Pamiętać jednak trzeba, że wszelkie roszczenia z tytułu wypadku w pracy przedawniają się po trzech latach od dnia jego wystąpienia.

Po zgłoszeniu wypadku w pracy pracodawca powołuje tzw. zespół powypadkowy, który ma za zadanie ustalić przyczyny i okoliczności wypadku. Zespół ten jest złożony z dwóch osób - pracownika bhp oraz społecznego inspektora pracy. Pracownik bhp nie musi być specjalistą w tym zakresie – wystarczy, że będzie on wyznaczony przez pracodawcę do zajmowania się takimi sprawami. Natomiast społeczny inspektor pracy to pracownik, który jest członkiem związku zawodowego i ma za zadanie kontrolować warunki pracy w danym zakładzie. Nie może on zajmować stanowiska kierownika zakładu pracy ani stanowiska kierowniczego bezpośrednio podległego kierownikowi zakładu. Takie ukształtowanie przepisów ma za zadanie zapewnić bezstronność postępowania prowadzonego przez zespół.

Wypadek przy pracy zdalnej ( Home Office ) - czy on również podlega pod wypadek w pracy?

Odrębną kwestią, którą chcemy poruszyć w tym temacie jest praca zdalna. Jeszcze kilka lat temu zapewne nie zwrócilibyśmy na to uwagi, ale od czasu pandemii rosnąca popularność Home Office sprawiła, że musimy odnieść się do tej kwestii, gdyż coraz więcej osób zadaje pytania właśnie o wypadki i odszkodowania w sytuacji, kiedy do zdarzenia doszło w domu ( podczas wykonywania pracy zdalnej ).

Nie każde nieszczęśliwe zdarzenie jakie nastąpi podczas pracy w domu można zakwalifikować jako wypadek przy pracy. Obecna definicja mówi o tym, że muszą zaistnieć cztery warunki, które pozwolą na potraktowanie danego zdarzenia jako wypadek przy pracy.

Te warunki to:

• wystąpienie przyczyny zewnętrznej ( czyli działanie czynnika zewnętrznego, a nie sytuacja do której doprowadził pracownik w wyniku swojego celowego postępowania ),
• do wypadku doszło niespodziewanie i nagle ( czyli pracownik nie mógł uniknąć zdarzenia ),
• wykonywana czynność miała bezpośredni związek z pracą ( czyli pracownik realizował w czasie wypadku obowiązkowi służbowe ),
• doszło do kontuzji ( czyli naruszona została sprawność organizmu poszkodowanego ).

Czyli wypadek przy pracy w Home Office to np. sytuacja w której pracodawca wysłał pracownika po coś do sklepu a ten poślizgnął się i złamał nogę. Inne przykłady to porażenie prądem ( np. podczas podłączania ładowarki laptopa ), upadek podczas siadania przy biurku (w celu wykonania obowiązków służbowych) oraz oparzenia spowodowane awarią sprzętu elektrycznego ( pracownik w godzinach pracy robił sobie kawę, ale woda z dziurawego czajnika spadła mu na rękę ).

W czasie pracy zdalnej wykonujemy często jednak różne rzeczy, które nie są związane z naszymi obowiązkami służbowymi, za to już nie przysługuje odszkodowanie za wypadek przy pracy.

Przykładowo jeżeli w międzyczasie robimy pranie i podczas jego wyciągania z pralki wywrócimy się i złamiemy nogę, to wtedy nie ma mowy o wypadku przy pracy. Najważniejsze według nas jest to, żeby Państwo pamiętali, że w pracy zdalnej obowiązują nas takie same zasady jak w pracy w biurze. Czyli wypadek wymaga od nas zawiadomienia inspektora pracy, który ustali okoliczności zdarzenia.

Ponadto przysługują nam za wypadek przy pracy zdalnej dokładnie te same świadczenia jak za wypadek w zakładzie pracy to jest: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, jednorazowe odszkodowanie, renta z tytułu niezdolności do pracy, dodatek do renty rodzinnej, dodatek pielęgnacyjny, renta szkoleniowa oraz pokrycie wydatków na leczenie i rehabilitacje.

Wspominamy o tym dlatego, że pracodawcy często unikają tego tematu i wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że za wypadek podczas pracy zdalnej, mogą oni uzyskać odszkodowanie. Osoba pełniąca obowiązki zawodowe na Home Office ma dokładnie takie same prawa jak pracownik stacjonarny.

Uległeś wypadkowi w pracy. Jakie masz prawa i jakie świadczenia Ci się należą?

Osoba, która została poszkodowana w związku z wypadkiem przy pracy, może ubiegać się o szereg świadczeń. Wśród nich wymienić należy:

• zasiłek chorobowy (przysługuje ubezpieczonemu pracownikowi, który w wyniku wypadku przy pracy stał się niezdolny do pracy)
• świadczenie rehabilitacyjne (przysługuje po wykorzystaniu zasiłku chorobowego, jeśli pracownik nadal nie jest zdolny do pracy, a kontynuacja leczenia lub rehabilitacji dają szansę na odzyskanie zdolności do pracy)
• świadczenie rehabilitacyjne (przysługuje po wykorzystaniu zasiłku chorobowego, jeśli pracownik nadal nie jest zdolny do pracy, a kontynuacja leczenia lub rehabilitacji dają szansę na odzyskanie zdolności do pracy)
• jednorazowe odszkodowanie (przysługuje pracownikowi, który doznał trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu);
• rentę z tytułu niezdolności do pracy (przysługuje pracownikowi, który w wyniku wypadku przy pracy stał się niezdolny do pracy)
• rentę szkoleniową (przysługuje pracownikowi, który z powodu wypadku przy pracy utracił zdolność do pracy w dotychczas wykonywanym zawodzie i orzeczono wobec niego konieczność przekwalifikowania zawodowego)
• dodatek pielęgnacyjny (przysługuje osobie uprawnionej do renty z ubezpieczenia wypadkowego na zasadach i w wysokości określonej w przepisach emerytalnych)
• pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronny oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne

Pamiętać należy, że świadczenia z tytułu wypadku przy pracy nie przysługują, jeśli miał on miejsce z winy pracownika. Świadczenia nie zostaną przyznane, kiedy pracownik umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa naruszył przepisy o ochronie życia lub zdrowia, a naruszenie to stanowiło jedyną przyczynę wypadku. Świadczenia nie otrzyma również osoba, która w znacznym stopniu przyczyniła się do wypadku przy pracy, pozostając w stanie nietrzeźwości lub będąc pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Co w przypadku śmierci pracownika?

Jeśli w wyniku wypadku przy pracy pracownik zmarł, jego rodzinie przysługują pewne uprawnienia. Mogą się oni ubiegać o jednorazowe odszkodowanie, rentę rodzinną oraz dodatek do renty rodzinnej (jeśli na skutek wypadku rodzica dziecko stało się zupełną sierotą).

Jednorazowe odszkodowanie z ZUS – jakie dokumenty złożyć i ile możesz zyskać?

Pracownik, który ubiega się o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy, powinien złożyć do ZUS wniosek o wypłatę odszkodowania, dokumentację medyczną, zaświadczenie o stanie zdrowia, wraz z informacją o zakończonym leczeniu i rehabilitacji, protokół ustalenia przyczyn wypadku przy pracy lub kartę wypadku oraz prawomocny wyrok sądu pracy, stwierdzający fakt zaistnienia wypadku.

Wysokość odszkodowania za wypadek przy pracy zależna jest od wysokości wynikającego z wypadku uszczerbku na zdrowiu. Ustala ją ZUS w skali procentowej. Jego wysokość zmienia się co roku i zależna jest od wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. Obecnie za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje odszkodowanie wysokości 1133 zł.

Najlepszym przykładem będzie historia Pana Marka:

Porażenie prądem - wypadek przy pracy

Pan Marek jest doświadczonym elektrykiem, pracującym w dużej firmie zajmującej się instalacjami elektrycznymi. Codziennie stawia czoła różnym wyzwaniom, starając się zawsze zachować najwyższe standardy bezpieczeństwa. Pewnego dnia, podczas wykonywania rutynowej naprawy na terenie zakładu, doszło do nieszczęśliwego wypadku.

Pan Marek został poproszony przez przełożonego o sprawdzenie i naprawienie uszkodzonego kabla w jednym z magazynów. Podczas pracy, z powodu wadliwego sprzętu, doszło do krótkiego spięcia, które spowodowało silny wstrząs elektryczny. Pan Marek stracił równowagę i upadł, uderzając głową o metalową półkę. W wyniku tego zdarzenia doznał poważnego urazu głowy oraz złamania ręki.

Wypadek został natychmiast zgłoszony przez współpracowników. Zespół powypadkowy, składający się z pracownika BHP oraz społecznego inspektora pracy, przeprowadził szczegółowe dochodzenie, aby ustalić przyczyny i okoliczności zdarzenia. Okazało się, że wadliwy sprzęt nie był regularnie kontrolowany, co przyczyniło się do wypadku.

Pan Marek po wypadku przeszedł skomplikowaną operację i długotrwałą rehabilitację. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, otrzymał zasiłek chorobowy oraz jednorazowe odszkodowanie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu. Dzięki wsparciu finansowemu z ubezpieczenia wypadkowego mógł skupić się na powrocie do zdrowia.

Historia Pana Marka jest przypomnieniem, jak ważne jest przestrzeganie procedur bezpieczeństwa i regularna kontrola sprzętu. Wypadek w pracy może zdarzyć się każdemu, a odpowiednie zabezpieczenia oraz świadomość praw pracowniczych mogą znacząco wpłynąć na proces powrotu do zdrowia i uzyskanie należnych świadczeń.

Co z odpowiedzialnością cywilnoprawną pracodawcy i ubezpieczeniem NNW?

W szczególnych przypadkach pracownicy, którzy ulegli wypadkowi przy pracy, mogą dodatkowo kierować roszczenia wobec pracodawcy na drodze postępowania cywilnego. Takie roszczenia możliwe są wówczas, kiedy do wypadku dojdzie z przyczyn zawinionych przez pracodawcę. Roszczenia te mają charakter pomocniczy w stosunku do świadczeń wskazanych w ustawie “wypadkowej”.

W przypadku posiadania przez pracownika ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, niezależnie od świadczeń otrzymanych w ramach ubezpieczeń społecznych, może on ubiegać się o otrzymanie określonej kwoty od ubezpieczyciela. Zakres ochrony, jaką obejmuje posiadana przez ubezpieczonego polisa, zawarty jest w tzw. OWU – czyli ogólnych warunkach ubezpieczenia. To głównie od tego dokumentu zależy, czy dana osoba otrzyma wsparcie finansowe od ubezpieczyciela i jaka będzie jego wysokość.

Odszkodowanie za wypadek w pracy – najczęściej zadawane pytania

Ostatnim elementem, na który pragniemy zwrócić uwagę w tym wpisie jest udzielenie odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące odszkodowań za wypadek przy pracy.

• SKORZYSTAJ Z POMOCY PRZY ODSZKODOWANIU