Protokół powypadkowy – co należy o nim wiedzieć?

Wypadek w pracy to poważne zdarzenie, zarówno dla poszkodowanego, jak i dla pracodawcy. Bardzo ważne jest dokładne zrozumienie oraz przeanalizowanie zaistniałej sytuacji, w kontekście odszkodowania dla poszkodowanego pracownika, ale również w kontekście przeanalizowania przyczyn zdarzenia i zapewnienia bezpieczeństwa pozostałym pracownikom. Miejsce pracy musi zostać zrewidowane pod kątem bezpieczeństwa pracy oraz zabezpieczone przed przyszłymi, podobnymi wypadkami.

Dlatego też bardzo ważne jest spisanie wszelkich szczegółów nieszczęśliwego zdarzenia, które zaistniało podczas wykonywania czynności służbowych. Protokół powypadkowy jest dokumentem stanowiącym podstawę prawną dla poszkodowanego do ubiegania się o odszkodowanie.

• SKORZYSTAJ Z POMOCY PRZY ODSZKODOWANIU

Co to jest protokół powypadkowy?

Protokół powypadkowy to kluczowy element dokumentacji powypadkowej potwierdzający nieszczęśliwe zdarzenie podczas wykonywania obowiązków służbowych przez pracownika, tj. wypadek w pracy. Sporządza się go w celu spisania szczegółów zdarzenia, a także zweryfikowania, czy faktycznie miało ono miejsce podczas pracy. Na jego podstawie określone zostaną także przyczyny zdarzenia i stworzone akcje zapobiegawcze kolejnym tego typu nieszczęśliwym sytuacjom.

Kiedy należy sporządzić protokół powypadkowy?

Protokół powypadkowy jest dokumentem obowiązkowym do sporządzenia przez pracodawcę po każdym wypadku w pracy. Konieczność jego wypełnienia uregulowana jest ustawą. Pracodawca ma obowiązek sporządzić protokół w terminie nie późniejszym niż 14 dni od daty zgłoszenia wypadku. W przypadku opóźnienia, niezbędne jest uzasadnienie niedotrzymania terminu, grożą za to również kary nałożone na pracodawcę.

Wypadek przy pracy zostanie uznany za takowy wtedy, jeśli zdarzenie zaszło podczas wykonywania przez pracownika zadań związanych z pracą, na polecenie lub bez polecenia pracodawcy. Może to być na miejscu pracy, w trakcie wyjazdu służbowego, czy też podczas szkolenia.

W takich wypadkach protokół powypadkowy jest obowiązkowy. Sporządza się go nie tylko w celu dochodzenia przyczyn wypadku, czy obowiązku pracodawcy zminimalizowania ryzyka takiego zdarzenia w przyszłości, ale również w związku z innymi procedurami, jakie mają miejsce w takiej sytuacji. Należą do nich m.in. ustalenie okoliczności wypadku, ewentualne odszkodowania, świadczenia z ZUS itp.

Co powinien zawierać protokół powypadkowy?

Protokół powypadkowy musi zawierać zawsze niezbędne informacje, z których żadna nie powinna zostać pominięta. Dlatego też jego wzór jest uregulowany przepisami prawnymi. Najlepiej więc, jeśli pracodawca do jego stworzenia wykorzysta dostępne, oficjalne druki, stworzone w tym celu i weryfikowane przez zespoły powypadkowe. Dostępne są również oficjalne formularze, z których powinien skorzystać pracodawca przy jego tworzeniu.

W protokole powypadkowym zawarte powinny zostać poniższe informacje:

• dane pracodawcy takie jak:
  • imię i nazwisko
  • NIP
  • REGON
  • PESEL
  • adres siedziby firmy
  • numer dowodu osobistego lub innego dowodu potwierdzającego tożsamość
  • kod PKD
• dane członków zespołu powypadkowego, które będą badały przyczyny zdarzenia
• wskazanie poszkodowanych
• wskazanie osób, które zgłosiły wypadek
• opis wypadku oraz jego przyczyn
• ocena, czy do wypadku doszło wskutek nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy, w tym przepisów BHP
• stwierdzenie, czy poszkodowani w chwili wypadku byli w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środków odurzających
• opisanie skutków wypadku, w tym uszczerbku na zdrowiu poszkodowanych
• wskazanie środków zapobiegawczych i profilaktycznych podjętych przed zdarzeniem

Kto powinien sporządzić protokół powypadkowy?

Ogólnie rzecz ujmując, za protokół powypadkowy odpowiedzialny jest pracodawca. Ten dokument sporządzany jest przez zespół powypadkowy w ciągu 14 dni od daty zgłoszenia wypadku. W skład zespołu powypadkowego wchodzi m.in. pracownik służby BHP oraz społeczny inspektor pracy. Często angażuje się również pracodawcę, zewnętrznego specjalistę lub przedstawiciela pracowników.

Następnie, gdy dokument jest już gotowy, należy przekazać go do zatwierdzenia pracodawcy oraz poszkodowanemu. Co, jeśli nie jest możliwe sporządzenie protokołu w terminie 14 dni? Czasem zdarza się tak, gdy konieczne jest zebranie innych dowodów, czekanie na ekspertyzy, lub gdy poszkodowany nie jest w stanie zatwierdzić protokołu. W takim wypadku zespół powypadkowy zobowiązany jest do wskazania przyczyny opóźnienia.

Wraz z protokołem powypadkowym, zespół powypadkowy musi dostarczyć pełną dokumentację oraz dowody w sprawie. Należą do nich m.in. oświadczenia poszkodowanego i świadków, dokumentację zdjęciową, dokumentację medyczną, oraz inne dowody na wskazane w protokole przyczyny i skutki wypadku. Ostateczne zatwierdzenie protokołu powinien zatwierdzić pracodawca. Ma na to 5 dni od daty sporządzenia dokumentu. Jeśli pracodawca lub poszkodowany zgłoszą zastrzeżenia do treści protokołu, zespół powypadkowy ma 5 dni na sporządzenie jego nowej wersji, z uwzględnieniem wskazanych uwag oraz niezgodności.

Jeśli w protokole powypadkowym znajdą się zapisy o winie lub zaniedbaniu ze strony pracodawcy, np. dotyczące nieprzestrzegania kodeksu pracy, zwłaszcza przepisów BHP, poszkodowany ma prawo uzyskania nie tylko jednorazowego odszkodowania z ZUS, ale również roszczenia uzupełniającego, wypłacanego z OC pracodawcy. Jeśli są co do tego wątpliwości, warto skonsultować się w takiej sprawie z kancelarią odszkodowawczą lub prawną.

Jakie czynności są wymagane od zespołu powypadkowego?

Jakie obowiązki spoczywają na powołanym zespole powypadkowym? Celem powołania takiego zespołu jest przede wszystkim spisanie protokołu powypadkowego, jednak zanim to nastąpi, zespół zobligowany jest do przeprowadzenia wnikliwej analizy sprawy, w której skład wchodzą:

• oględziny miejsca wypadku wraz z dokonaniem dokumentacji zdjęciowej
• sprawdzenie stanu technicznego maszyn i urządzeń technicznych
• sprawdzenie stanu urządzeń ochronnych
• zbadanie warunków wykonywania pracy przez poszkodowanego przed i podczas wypadku, a także innych okoliczności, które mogły być przyczynami zdarzenia
• jeśli stan zdrowia poszkodowanego na to pozwala, wysłuchanie jego zeznań oraz spisanie ich
• zebranie i spisanie zeznań świadków wypadku
• sporządzenie szkicu zajścia
• zasięgnięcie opinii specjalistów, jeśli to konieczne, np. lekarza, technika
• zebranie wszelkich dowodów w sprawie wypadku
• zakwalifikowanie wypadku zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
• wskazanie środków profilaktycznych
• spisanie wniosków, zwłaszcza dotyczących oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek

Jaka jest odpowiedzialność pracodawcy po wypadku w pracy?

Pracodawca po wypadku w pracy odpowiedzialny jest za udzielenie poszkodowanym pierwszej pomocy, jeśli to konieczne. Następnie konieczne jest zabezpieczenie miejsca wypadku, aż do czasu ustalenia jego przyczyn.

Pracodawca powinien również zawiadomić o wypadku odpowiednie organy, m.in. okręgowego inspektora pracy. Kolejnym krokiem jest powołanie zespołu wypadkowego, który odpowiedzialny będzie za stworzenie protokołu powypadkowego, następnie jego zweryfikowanie i zatwierdzenie wraz z poszkodowanym. Pracodawca powinien również zarejestrować wypadek w rejestrze wypadków i dostarczyć protokół powypadkowy do inspektoratu pracy, oraz podjąć odpowiednie środki profilaktyczne i zapobiegawcze w miejscu pracy.

Jakie są kary dla pracodawcy za brak protokołu powypadkowego?

Obowiązek sporządzenia protokołu powypadkowego, jak wspomniano już powyżej, spoczywa na pracodawcy. Ma on na to 14 dni od daty zgłoszenia wypadku. Jeśli protokół taki nie zostanie spisany w tym czasie, traktowane jest to jako wykroczenie pracodawcy. Dlatego też grozi mu za to grzywna. Jeśli zaś w wyniku dochodzenia służb stwierdzone zostanie celowe zaniechanie i pracodawca umyślnie nie sporządził protokołu, może to uznać jako przestępstwo i trafić do prokuratury.