Na początek trochę teorii tytułem wprowadzenia do tematu🙂. Szkoda majątkowa to konkretny uszczerbek w majątku poszkodowanego, który można precyzyjnie wycenić. Może ona przyjąć różne formy:
Co jest najważniejsze, aby uznać szkodę za majątkową? Musi być realna i możliwa do udowodnienia oraz jej wartość musi być możliwa do określenia.
W polskim prawie podstawę do dochodzenia odszkodowania za szkody majątkowe stanowi przede wszystkim Kodeks Cywilny. Kluczowe znaczenie mają art. 415 k.c. ( odpowiedzialność za czyn niedozwolony ) oraz art. 471 k.c. ( odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania ). Wysokość odszkodowania powinna odpowiadać wartości poniesionej szkody, zgodnie z zasadą pełnego odszkodowania wyrażoną w art. 361 k.c. Czyli w skrócie - wszystkie straty materialne ( słowa "materialne jest tutaj kluczowe❗️" ), jakie ponieśliśmy muszą być pokryte z odszkodowania.
Oszacowanie wartości szkody majątkowej wymaga szczegółowej analizy, tak aby jak najbardziej przybliżyć jej wartość. Pod uwagę bierze się nie tylko bezpośrednie straty, ale również koszty dodatkowe związane ze zdarzeniem ( np. holowanie pojazdu, koszty wynajmu auta zastępczego ). W przypadku zniszczenia lub utraty ( np. kradzież ) rzeczy należy ustalić jej rzeczywistą wartość rynkową z momentu powstania szkody. Przy uszkodzeniu uwzględnia się koszty naprawy oraz ewentualną utratę wartości rzeczy pomimo naprawy. Np. utrata wartości pomimo naprawy dla szkód komunikacyjnych nazywana jest utratą wartości handlowej. I z tego tytułu też należy się odszkodowanie. O czym już pisaliśmy tutaj.
Kluczowym elementem w odzyskiwaniu odszkodowania jest właściwe udokumentowanie szkody. Wszelkie dowody należy zbierać już od momentu powstania szkody. Dokumentacja powinna być kompletna i szczegółowa. Warto zachować wszystkie rachunki, faktury, kosztorysy oraz opinie specjalistów. Dokumentacja fotograficzna powinna być wykonana profesjonalnie i obejmować wszystkie uszkodzenia.
Ubezpieczyciele często próbują zaniżać wysokość odszkodowania. Dlatego warto znać swoje prawa i procedury ubezpieczeniowe. Nie należy akceptować pierwszej proponowanej kwoty bez dokładnej analizy. Można żądać uzasadnienia proponowanej kwoty oraz szczegółowej kalkulacji. W przypadku zaniżonego odszkodowania mamy prawo do odwołania i negocjacji.
Jeżeli droga polubowna nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, pozostaje droga sądowa. Pozew o odszkodowanie powinien zawierać dokładne określenie żądania oraz jego uzasadnienie. Należy dołączyć wszystkie posiadane dowody. W sprawach skomplikowanych lub o znacznej wartości warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.
Główne problemy przy dochodzeniu odszkodowań majątkowych to ( w kolejności od najistotniejszych - według na oczywiście😉 ):
Warto pamiętać o terminach przedawnienia, zbierać i zachować wszystkie dowody mogących mieć wpływ na udowodnienie poniesionych strat i kosztów związanych ze szkodą. Nie należy podejmować pochopnych decyzji ani podpisywać dokumentów bez ich dokładnego przeczytania ( szczególnie ugody❗️ ).
W wielu przypadkach konieczne jest skorzystanie z usług rzeczoznawcy. Samodzielnie nie każdy potrafi odpowiedzieć na pytanie, ile wyniesie nas naprawa auta, remont uszkodzonego domu lub jaka była wartość utraconego używanego sprzętu elektronicznego. Poza tym nawet, jeśli jesteśmy w stanie to określić - nasz wycena może nie być wystarczająco wiarygodna w toku likwidacji szkody. Ekspert może profesjonalnie wycenić szkodę oraz sporządzić dokumentację techniczną. Opinia rzeczoznawcy stanowi istotny dowód w postępowaniu odszkodowawczym i często przesądza o wysokości przyznanego odszkodowania.
Roszczenia o naprawienie szkody majątkowej przedawniają się z upływem określonego czasu⌚️. Podstawowy termin przedawnienia wynosi 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Warto jednak nie zwlekać z dochodzeniem swoich praw, gdyż z upływem czasu trudniej jest udowodnić szkodę. Po dłuższym czasie uszkodzenia mogą być już naprawione, świadkowie mogą już nie pamiętać dokładnie przebiegu zdarzenia itd.
Skuteczne dochodzenie odszkodowania za szkody majątkowe wymaga:
W przypadku trudności lub braku skuteczności swoich działań warto skorzystać z pomocy specjalistów - prawnika lub rzeczoznawcy ( a w praktyce zwykle okazuje się że obu naraz ). Nie należy się zniechęcać pierwszymi trudnościami, gdyż przy odpowiednim przygotowaniu i determinacji można skutecznie wyegzekwować należne odszkodowanie.
Autor: Łukasz Pańszczyk
Redaktor bloga Take Care Polska
Redaktor naszego bloga specjalizujący się w obsłudze odszkodowań za wypadki komunikacyjne i szkody na pojazdach. Zajmuje się zarówno sprawami odszkodowań z polisy OC sprawcy, jak i AutoCasco.