Odszkodowanie po powodzi przysługuje przede wszystkim osobom, które posiadają polisę ubezpieczeniową od tego rodzaju zdarzeń losowych. Zwykle jest to element ubezpieczenia obejmującego domy, mieszkania czy inne nieruchomości.
Warto jednak pamiętać, że samo posiadanie ubezpieczenia nie zawsze oznacza automatyczne otrzymanie odszkodowania – konieczne jest dokładne zapoznanie się z warunkami polisy. Mogą wystąpić wyjątkowe sytuacje, w których osoby, które nie mają żadnego ubezpieczenia, mogą liczyć na rządową pomoc finansową.
W niektórych przypadkach państwo lub samorządy oferują wsparcie dla poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych. Dotyczy to szczególnie osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, które nie są w stanie samodzielnie odbudować swojego życia po takiej katastrofie.
Wysokość odszkodowania zależy tak naprawdę od wielu czynników, takich jak zakres szkód, wartość polisy czy zapisane w niej warunki, tzw. Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU).
W przypadku ubezpieczenia, towarzystwo ubezpieczeniowe dokładnie analizuje otrzymane zgłoszenie i wycenia szkody, które mają być pokryte z polisy. Może to obejmować zarówno zniszczone mienie ruchome, jak i uszkodzenia budynków czy konstrukcji. Warto jednak mieć na uwadze fakt, iż otrzymane odszkodowanie rzadko pokrywa całość poniesionych strat.
Zazwyczaj jest ono ograniczone do maksymalnej sumy ubezpieczenia zapisanej w polisie. Dodatkowo ubezpieczyciele mogą odliczać tzw. udział własny, co oznacza, że część kosztów naprawy poszkodowany musi pokryć z własnych środków.
W przypadku pomocy rządowej czy samorządowej, kwoty wsparcia są zwykle niższe i mają bardziej doraźny charakter. Ich celem jest przede wszystkim zaspokojenie podstawowych potrzeb w danym momencie, takich jak tymczasowe zakwaterowanie czy zakup najpotrzebniejszych rzeczy, czyli pożywienia, odzieży czy środków higieny.
Proces ubiegania się o odszkodowanie po powodzi zaczyna się od zgłoszenia szkody do odpowiedniego organu – zazwyczaj jest to towarzystwo ubezpieczeniowe, u którego wykupiona została polisa.
Szkodę tę można zgłosić w różnoraki sposób, tj. przez aplikację mobilną ubezpieczyciela, jego stronę internetową, telefonicznie lub osobiście np. w tzw. punktach likwidacji szkód przygotowywanych przez ubezpieczyciela w regionach dotkniętych zalaniem. Ważne jest, aby zrobić to jak najszybciej po wystąpieniu zdarzenia, ponieważ w większości przypadków ubezpieczyciele zazwyczaj wymagają zgłoszenia szkody w określonym terminie, który może wynosić od kilku dni do kilku tygodni.
W przypadku braku ubezpieczenia, osoby poszkodowane mogą zwrócić się o pomoc do odpowiednich instytucji państwowych lub lokalnych. W Polsce wsparcie tego rodzaju często jest koordynowane przez urzędy gminy lub miejskie ośrodki pomocy społecznej. Wówczas należy dowiedzieć się, jakie programy pomocy są dostępne w danym regionie, by następnie wypełnić i złożyć odpowiednie wnioski do właściwych instytucji. Co ważne, w obu przypadkach niezwykle istotne jest szczegółowe udokumentowanie poniesionych strat. Zdjęcia, nagrania zniszczeń, kosztorysy napraw, rachunki za usługi naprawcze czy faktury za zakupione materiały budowlane mogą znacznie przyspieszyć procedurę i zwiększyć szansę na uzyskanie pełnej kwoty odszkodowania.
Ponadto w takiej sytuacji należy także odpowiednio zabezpieczyć mienie i nie dopuścić do powstawania dalszych szkód, np. wyłączyć instalacje gazowe, elektryczne oraz zabezpieczyć infrastrukturę budynku, stawianie prowizorycznych tam i barier itp.
Aby ubiegać się o odszkodowanie, konieczne jest złożenie odpowiednich dokumentów. W przypadku towarzystw ubezpieczeniowych podstawowym dokumentem jest zgłoszenie szkody, które zazwyczaj można wypełnić online lub osobiście w oddziale firmy. Do zgłoszenia warto dołączyć szczegółowy opis szkód, zdjęcia dokumentujące zniszczenia, kopię polisy ubezpieczeniowej, kosztorys napraw (jeśli jest dostępny).
Natomiast w przypadku pomocy państwowej lub gminnej, wymagania mogą się różnić w zależności od programu. Zazwyczaj jednak niezbędne są dokumenty potwierdzające stan posiadania, takie jak akt własności nieruchomości, oraz oświadczenie o poniesionych stratach. Należy także pamiętać, że w przypadku większych szkód, ubezpieczyciel lub instytucja udzielająca wsparcia może wysłać swojego rzeczoznawcę w celu oceny sytuacji.
Warto być przygotowanym na taką wizytę i zgromadzić wszelkie możliwe dowody potwierdzające zakres zniszczeń. Jednakże w przypadku szkód masowych ( np. po dużych powodziach ) istnieje możliwość zastosowania uproszczonej ścieżka likwidacji szkód, dzięki czemu ubezpieczyciel może jedynie poprosić o zdjęcia i opisy. Proces ten przebiega bez konieczności wizyty rzeczoznawcy.
Czas oczekiwania na odszkodowanie może się znacznie różnić w zależności od sytuacji. W przypadku ubezpieczeń, towarzystwa mają określone w przepisach terminy na rozpatrzenie zgłoszenia i wypłatę środków. Zazwyczaj jest to około 30 dni od momentu złożenia pełnej dokumentacji, choć w skomplikowanych przypadkach procedura może się wydłużyć.
Pomoc państwowa lub samorządowa również wymaga czasu – od weryfikacji wniosku po przyznanie środków. Warto jednak pamiętać, że w sytuacjach kryzysowych, takich jak powódź, instytucje często starają się przyspieszyć procedury, aby jak najszybciej pomóc poszkodowanym.
Autor: Antoni Stróżyński
Redaktor bloga Take Care Polska
Redaktor naszego bloga zajmujący się obsługą odszkodowań zdrowotnych i osobowych. Zakres spraw z jakimi ma styczność to: odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu, błędy medyczne, odszkodowania zdrowotne z OC sprawcy, odszkodowania za śmierć bliskiej osoby, szkody rolnicze.